Κατηγορίες ορθοδοντικών προβλημάτων

1. Ορθοδοντική Ανωμαλία ΙΙ και ΙΙΙ Τάξης

Φυσιολογική σύγκλειση:
Ο άνω οδοντικός φραγμός συγκλείνει αρμονικά με τον κάτω οδοντικό φραγμό.

Ανωμαλία σύγκλεισης Τάξη II:
Η άνω γνάθος μαζί με το άνω οδοντικό τόξο βρίσκονται σε προσθιέστερη θέση από την κάτω γνάθο και το κάτω οδοντικό τόξο. Το πρόσωπο είναι συνήθως έντονα κυρτό με οπίσθια θέση του πώγωνα και του κάτω χείλους. Μπορεί να οφείλεται είτε σε υπεραναπτυγμένη άνω γνάθο είτε σε υποανάπτυκτη κάτω γνάθο ή σε συνδυασμό τους. Τα κύρια αίτια της δυσαρμονίας είναι γενετικής φύσεως, αν και περιβαλλοντικοί παράγοντες, όπως έντονη έξη θηλασμού δακτύλου, επίσης ενοχοποιούνται. Η θεραπεία σε ηλικία αύξησης (εφηβεία) περιλαμβάνει τη διαφορική αύξηση των γνάθων ώστε να επιτευχθεί μια πιο αρμονική σχέση.

Υποκατηγορία 1: Αυξημένη οριζόντια πρόταξη (απόσταση μεταξύ άνω και κάτω τομέων)

Υποκατηγορία 2: Αυξημένη κατακόρυφη επικάλυψη (πόσο καλύπτουν οι άνω τομείς τους κάτω τομείς)

Ανωμαλία σύγκλεισης Τάξη ΙΙΙ:
Η κάτω γνάθος με το κάτω οδοντικό τόξο βρίσκονται σε προσθιέστερη θέση από την άνω γνάθο και το άνω οδοντικό τόξο. Το πρόσωπο είναι κοίλο με έντονο πώγωνα. Μπορεί να οφείλεται σε υποανάπτυκτη άνω γνάθο, υπεραναπτυγμένη κάτω γνάθο ή συνδυασμό τους. Τα αίτια της δυσαρμονίας είναι κυρίως η γενετική προδιάθεση ενώ οι περιβαλλοντικοί παράγοντες περιορίζονται σε πιθανή πρόωρη επαφή σε κάποια δόντια και προολίσθηση της κάτω γνάθου με αποτέλεσμα την ΙΙΙ Τάξη (ψευδοτρίτη). Η προαναφερθείσα κατάσταση χρήζει διαφοροδιάγνωσης από ειδικό ορθοδοντικό. Η θεραπεία σε περίοδο αύξησης (ιδανικά πριν την έναρξη της εφηβείας) περιλαμβάνει τη διαφορική αύξηση των γνάθων για μια πιο αρμονική σχέση.

2. Βαθειά Δήξη - Υπερσύγκλειση

Οι άνω τομείς καλύπτουν μεγάλο ποσοστό της πρόσθιας επιφάνειας των κάτω τομέων. Η κατάσταση αυτή μπορεί να δημιουργήσει ένα φάσμα προβλημάτων που εκτείνεται από την ανώμαλη αποτριβή των κοπτικών επιφανειών των κάτω τομέων έως την τραυματική σύγκλειση (οι κάτω τομείς τραυματίζουν τα υπερώια ούλα των άνω τομέων ή οι άνω τομείς τραυματίζουν τα προστομιακά ούλα των κάτω τομέων).

3. Ανοικτή Δήξη (Χασμοδοντία):

Τα δόντια του άνω οδοντικού τόξου δεν εφάπτονται με τα δόντια του κάτω οδοντικού τόξου με αποτέλεσμα να παρατηρείται κενό (χάσμα) ανάμεσα στους δύο φραγμούς. Ανάλογα με την εντόπιση χαρακτηρίζεται ως πρόσθια (μεταξύ των προσθίων δοντιών), πλάγια και οπίσθια. Τα συχνότερα αίτια που ενοχοποιούνται είναι η παραμονή κάποιας παραλειτουργικής έξης (π.χ. θηλασμός δακτύλου), η στοματική αναπνοή και το προϋπάρχον γενετικό υπόβαθρο.

4. Συνωστισμός

Αποτελεί έναν από τους συνηθέστερους λόγους αναζήτησης ορθοδοντικής θεραπείας. Μπορεί να οφείλεται σε δυσαρμονία μεγέθους δοντιών και μεγέθους γνάθων, σε πρόωρη απώλεια νεογιλών δοντιών ή σε ανωμαλίες ανατολής των μονίμων δοντιών. Δυσχεραίνει τη στοματική υγιεινή με αποτέλεσμα την αυξημένη κατακράτηση μικροβιακής πλάκας στα δόντια. Η διευθέτηση του συνωστισμού κατά τη θεραπεία απαιτεί την εύρεση χώρου είτε με διεύρυνση του οδοντικού τόξου είτε με μείωση της οδοντικής ουσίας (π.χ. εξαγωγές δοντιών). Σε περιπτώσεις έντονου συνωστισμού οι εξαγωγές δοντιών είναι αναπόφευκτες για την εξασφάλιση της υγείας του περιοδοντίου. Σε διαφορετική περίπτωση, η θεραπεία χωρίς εξαγωγές σε ένα τέτοιο περιστατικό μπορεί να προκαλέσει την αποδιοργάνωση του περιοδοντίου (απώλεια οστικής στήριξης και υποχώρηση των ούλων).

5. Διαστήματα μεταξύ των δοντιών

Η ύπαρξη διαστημάτων στους οδοντικούς φραγμούς σε διάφορες φάσεις της οδοντοφυΐας αποτελεί φυσιολογική κατάσταση. Ωστόσο, η παραμονή διαστημάτων μετά την ανατολή όλων των μόνιμων δοντιών είναι η αντίθετη κατάσταση του συνωστισμού και μπορεί να οφείλεται σε δυσαρμονία μεγέθους δοντιών - γνάθων, σε αγενεσίες δοντιών ή σε έντονες χειλικές αποκλίσεις προσθίων δοντιών. Η αντιμετώπιση συνίσταται στη σύγκλειση των διαστημάτων ή/και τροποποίηση του σχήματος - μεγέθους των δοντιών.

6. Σταυροειδής Σύγκλειση

Σταυροειδής Σύγκλειση:
Ένα ή περισσότερα δόντια του άνω οδοντικού τόξου συγκλείνουν εσωτερικά των δοντιών του κάτω οδοντικού τόξου. Διακρίνεται σε πρόσθια και σε οπίσθια σταυροειδή σύγκλειση ανάλογα με την εντόπιση. Η πρόσθια σταυροειδής σύγλειση εντοπίζεται στην περιοχή των έξι άνω προσθίων δοντιών και συχνά συσχετίζεται με ανωμαλία σύγκλεισης ΙΙΙης Τάξεως.

Η οπίσθια σταυροειδής σύγκλειση εντοπίζεται στην περιοχή των προγομφίων και γομφίων. Μπορεί να είναι ετερόπλευρη ή αμφίπλευρη και να οφείλεται σε στενή άνω γνάθο/στενό άνω οδοντικό τόξο, σε ευρεία κάτω γνάθο/ευρύ κάτω οδοντικό τόξο, ή σε συνδυασμό τους.

Οι καταστάσεις αυτές πρέπει να διαγιγνώσκονται και να αντιμετωπίζονται άμεσα διότι μπορεί να προκαλέσουν ασύμμετρες αποτριβές δοντιών, ασύμμετρη ανάπτυξη των γνάθων με αποτέλεσμα σκελετικές ασυμμετρίες και δυσλειτουργία στις κροταφογναθικές αρθρώσεις.